Kenmerkend is dat mensen met artrose vaak bij aanvang van bewegen pijn en stijfheid ervaren. Na verloop van tijd wordt er gemerkt dat zowel die pijn als stijfheid wegebt. Bij hardlopers zien we vooral dat artrose van de knie en de grote teen belemmeringen kan geven. Daarnaast zien we soms bij hardlopers artrose klachten vanuit de lage rug, heup en enkel. Artrose wordt gekenmerkt door het feit dat de kwaliteit van het kraakbeen op basis van leeftijd en gebruik terugloopt. Dit verloopt bij ieder persoon anders. Er wordt daarom een onderscheid gemaakt in 4 gradaties van slijtage oplopend van ernst:
Mag ik hardlopen met artrose?
Mag ik hardlopen met artrose?
Heel vaak wordt hardlopen ontraden bij artrose omdat het schadelijk zou zijn voor je gewrichten, hardlopen artrose veroorzaakt of dat door het hardlopen de klachten die horen bij artrose alleen maar doen toenemen.
In werkelijkheid ligt dit een stuk genuanceerder. Gelukkig zijn we tot ontdekking gekomen dat bewegen in het algemeen het beste medicijn is tegen artrose. In het gewricht zit synoviaal vocht (motorolie) wat zorgt voor de smering van het gewricht en voeding voor het kraakbeen. Als je beweegt spoel je als het ware dit vocht door het gewricht waardoor je soepeler beweegt en het kraakbeen wordt voorzien van voeding.
Kenmerkend voor artrose
Graad 1 bij artrose
Het kraakbeen is wat zachter en de verende eigenschappen zijn wat minder. Soms zie je langs de botranden wat onregelmatigheden (osteofyt). Deze gradatie is op een röntgenfoto vaak niet eens zichtbaar
Graad 2 bij artrose
Er bevinden zich scheurtjes en onregelmatigheden aan het oppervlak van het kraakbeen. De kraakbeen laag is niet zozeer dunner. Soms zijn er wat duidelijke botwoekeringen (osteofyten) waarneembaar. Ook deze gradatie is niet altijd te herkennen op een röntgenfoto.
Graad 3 bij artrose
De scheuren maken wat diepere groeven en of gaten in het kraakbeen en reiken tot bijna op het bot. De gewrichtsspleet is vaak wat versmald en de botuiteinden zijn vaker aangedaan. Deze gradatie is wel waarneembaar op een röntgenfoto.
Graad 4 bij artrose
Het kraakbeen is behoorlijk beschadigd en op sommige plekken is er geen sprake meer van kraakbeen maar van bot-bot contact. De gewrichtsspleet is versmald en soms geheel verdwenen en de botuiteinden vervormd.
Verschil in mate van de klacht
Het proces van artrose is een continu proces wat overvloeit van de ene naar andere fase. Bij de ene persoon verloopt dit proces sneller en heviger dan bij de andere persoon. Het kan zijn dat een persoon met graad 2 artrose meer klachten ervaart dan iemand met graad 3 artrose. De mate van klachten wordt veroorzaakt door onder ander aan welk deel van het gewricht is aangedaan en hoe heftig het kapsel en de omliggende structuren reageren. Het kraakbeen zelf is niet voorzien van pijnzenuwen en kan geen pijn geven.
Het klinisch beeld
Verder zijn de voedingstoestand, de gezondheidsstatus en de fysieke conditie van de patiënt van invloed op de mate van klachten. Er is geen duidelijke overeenkomst met het klinisch beeld (klachten) wat een persoon vertoont en wat röntgenologisch wordt bevestigd. De sportarts en (sport)fysiotherapeut behandelen dan ook niet het plaatje (röntgenfoto) maar het klinisch beeld wat de patiënt presenteert in combinatie met factoren die zojuist benoemd zijn. Deze aspecten zijn vooral bepalend welke beweegvorm het beste past bij de patiënt.
Artrose voor iedereen anders
We zien soms dat hardlopers met een graad 1 artrose het niet meer lukt om hard te lopen, maar er zijn voorbeelden van lopers met graad 4 artrose die nog (aangepast) kunnen hardlopen. Al met al is de vraag, kan ik hardlopen met artrose, niet op voorhand te beantwoorden. In veel gevallen is hardlopen, in combinatie met aanvullende maatregelen (voeding, gewicht en oefentherapie), wel degelijk mogelijk alleen is het soms wat aangepast in intensiteit. Anders zou niemand van 70 jaar en ouder überhaupt kunnen hardlopen….
Hulp nodig bij het oppakken van het hardlopen na een blessure?
Heb jij hulp nodig bij het weer oppakken van het hardlopen na een blessure? Wij van Hardloop Expertcentrum kunnen jou daarbij helpen. Neem contact met ons op.
Referenties
Sportfysiotherapeut Robert heeft mij erg geholpen bij het herstel van mijn hardloopblessure. Hij heeft mij verschillende oefeningen meegegeven voor mijn Jumpersknie en een op maat gemaakt trainingsschema voor mij opgesteld. Super bedankt!
Sander van der Whaal
Maak kennis met de specialist!
Als sportmedisch specialist ben ik verbonden aan het HardloopExpertCentrum. Mijn naam is Tessa Backhuijs. Zelf fervent wielrenster, mountainbiker, gravelracer..kortom alles op 2 wielen. Maar: in de winter loop ik ook hard. Mijn passie voor duursport is ontstaan in Melbourne, Australië, waar ik van 2007-2008 gestudeerd heb tijdens mijn opleiding tot arts. In 2015 rondde ik mijn specialisatie tot sportarts af aan Universiteit Utrecht.